ЙУЛ ХАРАКАТИ КОИДАЛАРИГА

ЙЎЛ ҲАРАКАТИ ҚОИДАЛАРИГА
YO‘L HARAKATI QOIDALARIGA SHARHLAR

СУРАТЛИ ШАРҲЛАР,
ЖАРИМАЛАР ЖАДВАЛИ,
ҲАЙДОВЧИНИНГ ҲУҚУҚЛАРИ ВА
ЯНГИ ҲАЙДОВЧИЛИК ГУВОҲНОМАСИ,
ҚИЗИЛ ЧИРОКДА ЎТИШ МУМКИНМИ?

ТАЙЛҚФИ ва Ўзбекистон автомобиль ва дарё трансРорти агентлиги “Автодарётранс-илм” Касб малакасини ошириш марказларининг ўқув-методик кенгашлари томонидан маъқулланган. АвготрансРорт воситалари ҳайдовчиларини тайёрлаш ўқув муассасалари учун ўқув қўлланма сифатида тавсия этилган.

Мазкур қўлланма “Иўл ҳаракати қоидалари”ни атрофлича ўрганиш, йўл-тране- Рорт ҳодисаларининг олдини олиш ва уни бартараф отишда ҳайдовчиларга еифатли билим бериш мақсадида яратилган бўлиб, йўл ҳаракати иштирокчилариРиРг хавф- сизлигини таъминлашга ёрдам беради.
Муаллифлар “Иўл ҳаракати қоидалари”га шархдар асосида уч юздан ортиқ бе- закли расмлар билан мураккаб йўл ҳаракати вазиятларини содда қилиб тушунтириш- га ҳаракат қилганлар.
Қўлланма малака ошириш тингловчилари, ҳайдовчилар, Риёдалар, ҳайдовчилик гувоҳномаси олиш учун номзодларга ва кенг ўқувчилар оммасига мўлжаллангаи.
Ушбу қўлланмани тайёрлашда ўз фикр ва мулоҳазалари билан ёрдамлашган тақризчилар Носиржон Зокиров ва Саидқосим Усмоновларга муаллифлар ўз мин- натдорчиликларини билдиради.
Дунёда ҳеч нарса мукаммал бўлмаганидек, ушбу ўқув қўлланма ҳам баъзи бир камчиликлардан холи бўлмаслиги мумкин, албатга. Шу сабабли ўқув қўлланмаҳақи- да ўз фикр ва мулоҳазаларини билдирган китобхонларга самимий ташаккур билди- рамиз.

Биринчи саҳифа1

ЙЎЛ ҲАРАКЛ ГИ ҚОИДАЛАРИ ВА УЛАРГА ШАРҲЛАР 3
Умумий қоидалар 3
Ҳайдовчиларнинг умумий мажбуриятлари 13
Ҳайдовчиларншн умумий мажбуриятлари 18
Пиёдаларнинг мажбуриятлари 20
Иўловчиларниш мажбуриятлари 22
Махсус трансРорг воситаларининг имтиёзлари 23
Светофор на гартибга солувчининг ишоралари 27
ОгоҳлангРрувчи ва авария ишоралари, авария сабабли тўхташ белги-сининг қўллашР 36
ҲаракатланиРши бошлаш, йўналишларни ўзгартириш 40
Йўлнинг қатнов қисмидаги трансРорт воситаларининг жойлашуви 46
Ҳараказ ланиш тсзлиги 51
Қувнб ўгнш 56
Тўхташ ва тўхтаб туриш 60
Чорраҳада ҳаракатланиш 67
Таргнбга солинган чорраҳалар 68
Тартибга солинмаган чорраҳалар 69
Писдаларнинг ўтиш жойлари ва йўналишли трансРорт воситалари-нинг бскатлари 72
Тсмирйўл кесишмалари орқали ҳаракатланиш 75
Лвгомагистралларда ҳаракатланиш 80
Гураржой даҳаларида ҳаракатланиш 83
Гик нишаблик ва баландликларда ҳаракатланиш 85
Йўналишли трансРорт воситаларининг имтиёзлари 87
Гашқи ёритиш асбобларидан фойдаланиш 89
Мсханик трансРорт воситаларини шатакка олиш 93
ГрансРорт воситаларини бошқаришни ўргатиш 97
Одам ташиш 99
Юк таш 102
ВелосиРед, моРед ва аравалар ҳаракатланишига, шунингдек, ҳай-воРларни ҳайдаб ўтишга доир қўшимча талаблар 106
Мансабдор шахсларнинг ва фуқароларнинг йўл ҳаракати хавфсизли- гинР гаъминлаш, трансРорт воситаларини йўлга чиқариш, рақам ва таниқ- ли бслгнларини ўрнатиш бўйича мажбуриятлари 109
ЙЎЛ ҲАРАКАТИ ҚОИДАЛАРИГА 115
Илова Йўлбелтилари 115
оҳлантирувчибелгилар 116
Им гнёз белгилари 123
Гақиқловчи белгилар 128
Ьуюрувчи белгилар 136
Ахборот-кўрсаткич белгилари 140


2 Сервис белгилари 151
3 Қўшимча ахборот белгилари 151
ЙЎЛ ҲАРАКАТИ ҚОИДАЛАРИГА 158
Илова Йўл чизиқлари 158
Ётиқ чизиқлар 158
Тик чизиқлар 164
ТРАНСПОРТ ВОСИТАЛАРИДАН ФОЙДАЛАНИШНИ ТАҚИҚЛОВЧИ ШАРТЛАР 168
Илова 1 Тормоз тизимлари 168
Бошқарув қурилмаси 168
Ташқи ёритқичлар 169
Ойна тозалагич ва ойна ювгичлар 169
Ғилдирак ва шиналар 169
Двигатель 170
ТрансРорт воситаси конструкциясининг бошқа қисмлари 170
Плова Хавфлилик белгилари 180
Плова ТрансРорт воситаларининг юқори тсзлик чсгаралари 182
Илова Иўл ҳаракати қоидаларини бузганлик учун маъмурий жавобгар-лик 183
Махсус автоматлаштирилган фото ва видсо қайд этиш тсхника воситала- ри орқали қайд этилган йўл ҳаракати қоидаларини бузганлик учун шахс-ларнинг маъмурий жавобгарлиги 197
Миллий ҳайдовчилик гувоҳномасининг ҳамда автомототрансРорт воситаси рўйхатдан ўтказилганлиги тўғрисидаги гувоҳноманинг янгн намуналаринижорий