เพลงยาวสามชาย

ผู้แต่ง: ตามที่กล่าวในเพลงยาว ชายที่ ๑ คือ พระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อครั้งดำรงพระยศเป็นสมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอเจ้าฟ้ากรมขุนอิศเรศรังสรรค์ ชายที่ ๒ กล่าวกันว่าคือ กรมหลวงวงศาธิราชสนิท เมื่อครั้งดำรงพระยศเป็นกรมหมื่นวงศาสนิท ชาบที่ ๓ คือ พระสุริยภักดี (สนิท บุนนาค) บุตรสมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาพิชัยญาติ ส่วนหญิงนั้นคือ คุณพุ่ม "บุษบาท่าเรือจ้าง"

เพลงยาวสามชายเป็นเพลงยาวแต่งเทียบเรื่องอิเหนา ชายที่ ๑ เป็นอิเหนา ชายที่ ๒ เป็นสังคามาระตา ชายที่ ๓ เป็นประสันตา โต้ตอบกับหญิงซึ่งเป็นมะเดหวี
บทประพันธ์
บทที่ ๑ ของชายที่ ๑
๏ สงสารสามอนุชานิจจาเอ๋ย
เชษฐาช่างไม่เห็นอกวิตกเลย มีแต่เย้ยเย้าเล่นอยู่เช่นนั้น
เฝ้าบอกแต่ธุระร้อนแกล้งผ่อนผัด ถึงสามนัดแล้วเมืองคงคำมั่น
ให้น้องคลั่งนั่งนึกปรึกษากัน จนนอนฝันว่าเชษฐาจะพาไป
น้องลืมเลยเคยศึกษาวิชาทหาร ทั้งการงานก็ไม่สู้เอาใจใส่
พากันร้อนร่านรักหนักฤทัย ด้วยจะใคร่พบพักตร์อีกสักคราว
ถึงลำบากยากอย่างไรก็ไม่ว่า จะสู้ฝ่าฟ้าฝนไปทนหนาว

อ่านต่อๅ...