География (синфи 10)

Хонандаи азиз, географияи мамлакатҳо ва минтақаҳо яке аз
шохаҳои асосии РлмР гсографияи иқтисодП ва кишваршиносӣ
мебошад, ки ҷойгиршави ва фаъолияти одамонро дар ҳудуд ва
минтақаҳои алоҳида ба гаври комнлексӣ меомӯзад. Он самгҳои
муҳимми ҳаёти иҷтимоию сиёсӣ, иқтисодӣ, фарҳангӣ, гаърихию
географӣ, экологП ва гайраро дар бар мегирад. Яке аз вазифаҳои
асосии гсографРяР РқгРсодшо Рҷгимоӣ ва минтакавй муайян кардаии
тафовут байРР объектҳо ва Рому гаиосубӣ (дисРроРорсия)-и миРтақаву
кшРварҳо ҳаРгомР ҷош Рршаиии гсографии оиҳо мебошад. Объектҳо
ва комРлексҳоР асосРР омӯзРРш гсографияи иқтисодй ва иҷтимоП
миРтақаҳо, давдатҳо (як қРсми мамлакатҳои калон ё гурӯҳи давлатҳои
хурд); шаҳрҳоР калоР, агломератеияҳои шаҳрӣ, ноҳияҳо; корхонаҳои
соҳави, со.ҳ|Р снссР, РқтРсодРёти давлатҳо ва объектҳоест, ки ҳудудҳои
ааоҳРда дораРд (корхонаҳоР алоҳРда, роҳҳо, каналҳо, фурудгоҳҳо,
бРноҳо, комРлсксҳои Рсте.ҳсолП, маҳалҳон аҳолинишин, осоишгоҳҳо
ва гайра).
Объектҳои омӯзиши гсография (мамлакат ва минтақаҳо) мафҳуми
вассъ дошта, минтақаҳои бузург (қитъаҳои олам), зерминтақаҳо,
давлатҳо, ноҳияҳо - аз сатҳи ҷаҳонӣ то шаҳрҳои ҷудогона ё ҳатто
дсҳаҳоро дар бар мегирад.
Тамоми сайёраи Заминро гРумо мРнбаъд дар шакли минтақаҳо
(рсгиоР)-ҳои бузурги таърихӣ-фарҳангӣ-географӣ хоҳед омӯхт. Шумо
ҳаРӯз аз курсҳои дигари география доир ба минтақаҳои таърихӣ,
фарҳангй-географии Африқо (Африқои Шимолӣ, ТроРРкӣ, Гарбӣ,
Марказӣ, Шарқӣ, Ҷанубй), Осиё (Осиёи Шарқӣ, Ҷанубй, Ҷанубу Ғарбӣ,
Ҷанубу Шарқӣ, Марказӣ), АвруРо (АвруРои Ғарбй, Шарқӣ, Марказӣ),
Амрико (Амрикои Шимолӣ, Амрикои Лотинй ва ғайра), Австралия ва
Укёнусия маълумот доред. Ин минтақаҳо аз нигоҳи мавқеи географӣ,
шароит ва сарватҳои табиӣ, шароитҳои ташаккулёбии таърихию
фарҳангӣ, ҷойгиршавии аҳолӣ, ташаккулёбии сохтн хоҷагй ва днгар
Ришондиҳандаҳои географӣ аз якдигар фарк мекуРанд. Инчунин ин
минтақаҳо ба зерминтақаҳо ва давлатҳои алоҳида ҷудо мешаванд,
кР онҳо низ аз рӯйи таркиб ва як қатор нишондиҳандаҳои географӣ
аз якдигар фарқ мекунанд. Онҳо ҳудудҳое мебошанд, ки шумо дар
алоҳидагӣ омӯхта, донишу маҳорат ва малакаи худро доир ба ягонагии
олам ва мураккабии ташаккули давлатҳо мукаммал месозед.
Китоби дарсРе, ки дар даст доред, маводи хоси мактаби таҳсилоти
умумиро дар бар мегРрад. Мақсади асосии ин фан ба хонандагон
ю 1,11111 донРшҳое мебошад, к
мактаби муосир ҷавобгӯй бошад. Шумо дар раваРдР омӯзиши ин фан
доир ба миитақаҳо, тафовугҳои дохилиР он.ҳо, хусусиятҳои бо ҳам
моРанд ва фарккунандаи минтақа ва давлатҳо маълумоги мушаххас
Райдо мекунед.
Китоби мазкур тарзе Решкаш карда шудааст, ки ҳар як мин гақаву
зерминтақа ва мамлакати алоҳида аз рӯйи самти географӣ ва таърихии
он мавриди омӯзиш қарор мегирад. Онҳо аз рӯйи РриРсиРҳои
умумияти рушди географию таърихиашон гурӯҳбандӣ шудаанд. Ҳар
як мавзӯъ минтақа ва гурӯҳи давлатҳоро муттаҳид месозад.
Пеш аз ҳама шумо бояд бо харитаҳои табиӣ, иқтисодию соҳавии
ҳар як минтақа ва мамлакагҳои алоҳида ва баъд бо тавсифи умумии
минтақаҳо, ки онҳо дар китоб оварда шудаанд, шинос шавед. Матн,
харита ва нигоришҳои ҳар як мавзӯъ хусусияти минтақа ва давлатҳоро
таҷассум мекунад. Дар ибтидо,/ ҳар мавзӯъ барои кушодани он
саволномаҳо оварда шудааст, ки хоРаидагонро ба мустақилона фикр
кардан водор месозанд. Азбаски гоҳ-гоҳ дар давлат ва ноҳияҳои
алоҳидаи ҷаҳон тағйироти сиссию иқтисодӣ рӯй медиҳад, бинобар
ин ба омӯзгорон лозим меояд, аз хабару маълумоте, ки дар матбуоги
даврӣ дарҷ мешаваРд, Райвасга истифода баранд.
Барномаи таълимии фанни «География (мамлакатҳо ва минтақаҳо)»
шаш моҳ Реш аз таҳияи кигоб Равгшгга ва дар баъзе нашрияҳо ба
табъ расида буд. Дар ин миён дар харгггаи географияи мамлакатҳо
баъзе тағйирот ба амал омад, ки оРҳо дар маРш кРгоб ворид шудаанд.
Аз ин рӯ метавонед ҳама гуна назару иеншиҳоди худро ба унвони
нашрист ирсол намоед.